Nova Scotia là một trong 13 tỉnh bang và vùng lãnh thổ tại Canada, đây là tỉnh bang đông dân nhất trong số 4 tỉnh bang Đại Tây Dương với dân số 989.000 người (số liệu tháng 7/2021). Dù là tỉnh bang có diện tích nhỏ thứ hai sau Prince Edward Island nhưng dân số Nova Scotia lại khá cao.

Nova Scotia có diện tích 55.284 km2, gồm Đảo Cape Breton và 3.800 đảo ven biển khác. Các bán đảo tạo nên Nova Scotia của đại lục được kết nối với phần còn lại của Bắc Mỹ bởi eo đất Chignecto. Tỉnh bang giáp với Vịnh Fundy ở phía tây và Đại Tây Dương ở phía nam và phía đông, và được ngăn cách với Prince Edward Island và đảo Newfoundland bởi các eo biển Northumberland và Cabot.

Thủ phủ và thành phố lớn nhất của Nova Scotia là Halifax, đây là nơi sinh sống của khoảng 45% dân số của tỉnh bang. Halifax là khu vực đô thị lớn thứ 13 theo điều tra dân số năm 2016 ở Canada, đây là thành phố lớn nhất ở Đại Tây Dương Canada và là thành phố ven biển lớn thứ hai của Canada sau Vancouver.

Lịch sử
Tỉnh bang Nova Scotia là một khu vực thuộc lãnh thổ Mi’kmaq của người Mi’kmaq ở lục địa Bắc Mỹ (bao gồm vùng lãnh thổ vùng duyên hải Đại Tây Dương, một phần tỉnh bang Maine của Hoa Kỳ, Newfoundland và bán đảo Gaspé).

Chiến tranh là một trong những điểm đáng đề cập của Nova Scotia trong thế kỷ 17 và 18. Người Pháp đến từ năm 1604, những người Mi’kmaq Công giáo và Acadian là những dân tộc đa số tại thuộc địa này trong 150 năm tiếp theo.

Sau khi Nội chiến Hoa Kỳ kết thúc, thống đốc Charles Tupper đã dẫn dắt Nova Scotia tới Hội Nghị liên bang Canada vào ngày 1/7/1867 cùng với New Brunswick và Tỉnh bang Canada (Ngày nay là Ontario và Quebec).

Thế kỷ thứ 19 đã đánh dấu sự thành lập của nhiều doanh nghiệp danh tiếng trên toàn Canada và thị trường quốc tế như: Starr Manufacturing Company (Công ty sản xuất ván trượt đầu tiên tại Canada), Ngân hàng Nova Scotia, Cunard Line, Alexander Keith’s Brewery, Morse’s Tea Company (Công ty trà đầu tiên tại Canada). Nova Scotia cũng là nơi sản xuất thuyền buồm có tiếng trên thế giới.

Năm 1937, Everett Farmer là người bị treo cổ cuối cùng trong lịch sử Nova Scotia.

Địa lý
Nova Scotia là tỉnh bang nhỏ thứ nhì ở Canada, chỉ lớn hơn Prince Edward Island. Nova Scotia bao gồm phần bán đảo Nova Scotia được bao bọc bởi Đại Tây Dương và một số lượng lớn các vịnh và cửa biển. Không nơi nào ở Nova Scotia cách bờ biển hơn 67km. Đảo Cape Breton, một hòn đảo lớn ở Đông Bắc Nova Scotia. Sable Island là hòn đảo thuộc tỉnh Nova Scotia nằm xa nhất khoảng 175km về phía Nam.

Nova Scotia có khí hậu ôn đới. Mặc dù tỉnh bang được bao bọc bởi đại dương, khí hậu ở Nova Scotia lại có khí hậu giống khí hậu lục địa hơn là khí hậu duyên hải. Khí hậu mùa hè và mùa đông tương tự giống khí hậu lục địa và được điều hòa bởi đại dương. Khí hậu Nova Scotia tương tự như khí hậu bờ biển Baltic trung tâm ở Bắc Âu, chỉ có mưa và tuyết. Tỉnh bang Nova Scotia có thể được xem là có khí hậu ấm áp nhất Canada.

Mô tả trên tấm giấy phép xe của tỉnh dưới hình ảnh Sân chơi Đại dương của Canada, Nova Scotia được bao quanh bở: Vịnh Saint Lawrence về phía bắc, Vịnh Fundy về phía tây, Vịnh Maine về phía tây nam, và Đại Tây Dương về phía đông. 

Nova Scotia có nhiều hóa thạch cổ hình thành. Những hình dáng đá đa dạng và phong phú trên bờ Vịnh Fundy. Blue Beach gần Hantsport, Joggins Fossil Cliffs, nằm trên bờ Vịnh Fundy, sở hữu một lượng lớn các hóa thạch cổ từ kỷ Cacbon. Wasson’s Bluff, gần thị trấn Parrsboro, có những hóa thạch cổ từ Kỷ Đệ Tam và kỷ Jurassic.

Nhân khẩu học
Theo cuộc khảo sát dân số vào năm 2006, dân tộc chiếm đa số tại Nova Scotia là người Scotland (31.9%), tiếp theo đó là người Anh (31.8%), người Ireland (21.6%), người Pháp (17.9%), người Đức (11.3%)…

Về ngôn ngữ, ngôn ngữ chủ yếu ở Nova Scotia sử dụng là tiếng Anh 92.46%, tiếp theo đó là tiếng Pháp 3.44% và nhiều ngôn ngữ khác.

Tôn giáo tại Nova Scotia khá đa dạng, nhưng chiếm đại đa số là người theo đạo Tin Lành (27%), Công giáo (26%), Baptist (19%).

Kinh tế
GDP bình quân đầu người của Nova Scotia trong năm 2018 là $46.226 CAD, thấp hơn đáng kể so với mức bình quân bình quân đầu người của quốc gia là $60.011 CAD và ít hơn một nửa của tỉnh giàu nhất Canada là Alberta.

Tăng trưởng GDP đã tụt hậu so với phần còn lại của đất nước ít nhất là trong hai thập kỷ qua do nền kinh tế chính dựa vào ngành nuôi trồng và đánh bắt thủy sản bị sụp đổ trong những năm 1990 do khai thác quá mức.

Nova Scotia có nền kinh tế phát triển trong những thập kỷ gần đây dựa trên nguồn tài nguyên thiên nhiên có sẵn. Sự vượt trội của nền kinh tế Nova Scotia nhờ vào ngành đánh bắt thủy sản đã phát triển từ thời Tân Pháp. Tuy nhiên, ngành đánh bắt thủy sản bị suy giảm nghiêm trọng do đánh bắt cá quá mức vào cuối thế kỷ 20. Sự sụp đổ của các cổ phiếu cá tuyết và sự đóng cửa của ngành này đã làm mất khoảng 20.000 việc làm vào năm 1992.

Các ngành khác trong tỉnh cũng bị ảnh hưởng nặng nề, đặc biệt là trong hai thập kỷ qua: Khai thác than ở Cape Breton và miền bắc tỉnh bang Nova Scotia gần như ngừng sản xuất, nhà máy thép lớn ở Sydney đã đóng cửa trong những năm 1990.

Gần đây, giá trị cao của đồng đô la Canada bị tụt giảm so với đô la Mỹ đã ảnh hưởng đến ngành lâm nghiệp, dẫn đến việc đóng cửa nhà máy giấy tại Liverpool. Khai thác khoáng sản, đặc biệt là thạch cao, muối, silica, than bùn và barite cũng là những ngành quan trọng. Từ năm 1991, dầu mỏ và khí tự nhiên ngoài khơi đã trở thành một phần quan trọng của nền kinh tế, mặc dù sản lượng và doanh thu đang giảm trong những năm gần đây. 

Nông nghiệp vẫn là một lĩnh vực quan trọng trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là ở thung lũng Annapolis.

Khu vực quốc phòng và hàng không vũ trụ của Nova Scotia tạo ra doanh thu khoảng $500 triệu USD và đóng góp khoảng $1,5 tỷ USD cho nền kinh tế tỉnh mỗi năm. Cho đến nay, 40% tài sản quân sự của Canada được bảo quản và cất giữ tại Nova Scotia. 

Ngành du lịch Nova Scotia phát triển mạnh với doanh thu xấp xỉ $1,3 tỷ USD hàng năm bao gồm hơn 6.500 doanh nghiệp dịch vụ tạo ra gần 40.000 việc làm cho người lao động. Năm 2010, cảng Haliax đã đón hơn 261.000 lượt hành khách và hơn 69.000 lượt hành khách tại Sydney.  Nova Scotia mỗi năm. 

Chính trị
Chính quyền Nova Scotia được dẫn dắt bởi Nghị viện theo chế độ Quân chủ lập hiến, quân chủ tỉnh bang Nova Scotia là người đứng đầu các ngành hành pháp, lập pháp và tư pháp. Đứng đầu là Nữ hoàng Elizabeth II, Bà cũng là Quân chủ của 15 quốc gia khác trong Khối thịnh vượng chung.

Đại diện cho Nữ hoàng tại Nova Scotia hiện tại là ông Arthur Joseph LeBlanc, chịu trách nhiệm hầu hết các trách nhiệm của hoàng gia tại Nova Scotia.

Giáo dục
Hệ thống giáo dục của Nova Scotia được chia thành 8 khu vực khác nhau với hơn 450 trường công lập. Hệ thống trường công lập được quy định từ tiểu học đến lớp 12. Ngoài ra cũng có những trường học tư nhân trong tỉnh bang.

Tại Nova Scotia nói riêng và Canada nói chung, trẻ em dưới 16 tuổi bắt buộc phải đến trường hoặc cha mẹ phải chứng minh được trẻ nhận được sự giáo dục tại nhà.

Nova Scotia nổi tiếng với trường giáo dục sau phổ thông với 10 Đại học danh tiếng: Đại học Dalhousie, Đại học King’s College, Đại học Saint Mary’s, Đại học Mount Saint Vincent, Đại học NSCAD, Đại học Acadia, Đại học Sainte-Anne, Đại học Saint Francis Xavier, Đại học Cape Breton và trường Atlantic School of Theology.

Văn hóa
Ẩm thực của Nova Scotia là ẩm thực cơ bản của người Canada với một chút điểm nhấn về hải sản đặc trưng địa phương. Một loại ẩm thực đặc trưng của Nova Scotia là một loại bánh mì Halifax kẹp thịt bò và sữa đặc ngọt. Một loại súp gọi là Hodge Podge cũng phổ biến tại Nova Scotia.

Có rất nhiều lễ hội và sự kiện văn hóa được tổ chức tại Nova Scotia. Bên cạnh đó, Nova Scotia cũng sản sinh ra nhiều tài năng trong nghệ thuật phim ảnh như Arthur Kennedy, Donald Sutherland. Nova Scotia cũng có ngành sản xuất phim ảnh rất nổi tiếng khi rất nhiều bộ phim nổi tiếng thực hiện cảnh quay tại đây như Titanic, K-19: The Widowmaker.

Nova Scotia từ lâu đã trở thành trung tâm của nghệ thuật và văn hóa đại chúng. Thủ phủ tỉnh bảng, Halifax là địa điểm trụ sở chính của Đại học Thiết Kế Nghệ Thuật Nova Scotia, Trung tâm triển lãm nghệ thuật Nova Scotia, Rạp hát Neptune, Trung tâm nghệ thuật Dalhousie….

Ngoài ra, Nova Scotia còn có các thế mạnh về văn học, âm nhạc và thể thao.